Nghiên cứu mới cho thấy hút thuốc, bệnh tiểu đường, các tình trạng làm hỏng tinh trùng hay tuổi tác là những nguyên nhân ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
Việc hút thuốc ảnh hưởng nhiều đến sự phân mảnh DNA trong các tế bào của tinh trùng. Ảnh: Shutterstock.
Khi một cặp vợ chồng cố gắng có con nhưng vô ích, nhiều người cho rằng nguyên nhân là phụ nữ gặp vấn đề về khả năng sinh sản. Tuy nhiên, theo South China Morning Post, đây là quan niệm sai lầm. Trên thực tế, khả năng sinh sản của nam giới giảm mạnh trong những thập kỷ gần đây.
Nghiên cứu mới của tiến sĩ Zsolt Kopa, phó giáo sư, Trưởng Trung tâm Nam khoa thuộc khoa Tiết niệu, Đại học Semmelweis, Budapest (Hungary), đã thu hút sự chú ý của mọi người về tầm quan trọng của việc phòng ngừa vô sinh ở nam giới.
Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Sinh học Sinh sản và Nội tiết, đề cập đến các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe tinh trùng.
Các yếu tố ảnh hưởng chất lượng tinh trùng
Bài phân tích trên thu thập dữ liệu của 190 nghiên cứu toàn cầu với sự tham gia của 122.658 nam giới ở độ tuổi từ đầu đến giữa 30. Nó xác định các lựa chọn lối sống và tình trạng sức khỏe gây tổn hại nhiều nhất đến chất lượng tinh trùng.
Trong đó, thủ phạm lớn nhất bao gồm hút thuốc lá, bệnh tiểu đường, khối u tinh hoàn và tuổi tác. Ngoài ra, vấn đề ô nhiễm như hít thở gián tiếp khói xe có thể tạo ra stress oxy hóa và viêm nhiễm, từ đó làm hỏng tinh trùng.
Tình trạng này được gọi là giãn tĩnh mạch thừng tinh, các tĩnh mạch mở rộng trong bìu, làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng.
Theo tiến sĩ Kopa, tất cả nguyên nhân này gây ra sự phân mảnh DNA trong các tế bào tinh trùng, góp phần vào sự thành công hoặc thất bại của quá trình thụ tinh, mang thai cũng như sức khỏe phôi thai.
Ông Kopa nói thêm ngay cả khi quá trình thụ tinh xảy ra, nếu vật liệu di truyền được chuyển cho phôi thai bị tổn thương, thai kỳ có thể không tồn tại được và dẫn đến sảy thai. Ví dụ, người hút thuốc có sự phân mảnh DNA của tinh trùng cao hơn khoảng 9,19% so với người không hút thuốc.
Bên cạnh đó, giãn tĩnh mạch thừng tinh và các khối u có nguy cơ cao hơn, lần lượt ở mức 13,62% và 11,3%.
.
Nguy cơ lập gia đình muộn của các cặp đôi cũng ảnh hưởng khả năng sinh sản. Ảnh: Summithealth.
Xu hướng lập gia đình muộn
Những nguy cơ trên có thể được ngăn ngừa bằng cách lựa chọn lối sống hoặc giải quyết bằng can thiệp y tế (như điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh). Tuy nhiên, tuổi tác là điều không thể thay đổi.
Tiến sĩ Kopa cho biết: “Chúng tôi thấy sự phân mảnh DNA tăng mạnh, khoảng 12,58% sau 50 tuổi. Người trong độ tuổi 30-40 có tỷ lệ phân mảnh DNA là 4,32% và 5,45% ở người 40-50 tuổi”.
Dựa trên các nghiên cứu trước đây, các nhà nghiên cứu cho rằng chất lượng tế bào tinh trùng bắt đầu suy giảm nhanh hơn sau tuổi 40. Nhưng phân tích tổng hợp của tiến sĩ Kopa tiết lộ điều này không xảy ra cho đến tuổi 50.
Mặc dù đây là phát hiện đầy hy vọng, vị chuyên gia không khuyến khích việc nam giới đợi đến 50 tuổi mới lập gia đình.
Ngoài ra, Anett Szabó, tác giả chính của nghiên cứu, cũng đồng ý các yếu tố quan trọng khác có thể suy yếu theo tuổi tác. Ảnh hưởng của thói quen xấu sẽ tích tụ theo thời gian, do đó, tuổi càng lớn đồng nghĩa với việc những thói quen đó càng ăn sâu vào lối sống và gây ra nhiều tác hại hơn.
Với xu hướng lập gia đình muộn như hiện nay, các cặp vợ chồng có thể gặp khó khăn với vấn đề thụ thai do một số bệnh lý thường không xuất hiện ở tuổi trẻ như bệnh tiểu đường.
Tiến sĩ Andrew Yip, bác sĩ tiết niệu tại Hong Kong (Trung Quốc), đồng ý rằng việc lập gia đình muộn có thể gặp rủi ro. Những người chờ đợi để có con chỉ nhận ra rằng họ có vấn đề về khả năng sinh sản khi đã quá muộn.
Ông nói rằng ở Hong Kong, vấn đề này trở nên phức tạp vì ít đàn ông cân nhắc việc kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân (chỉ khoảng 25%). Nguyên nhân có thể là họ không nghĩ bản thân mắc các vấn đề về sinh sản.
Tiến sĩ Yip cho biết nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở nam giới ở Hong Kong cũng giống như nguyên nhân được xác định trong nghiên cứu.
“Hầu hết bệnh nhân sẽ phàn nàn về thời gian làm việc dài, thiếu nghỉ ngơi và tập thể dục. Nhiều người hút thuốc, uống rượu và duy trì lối sống không lành mạnh. Đây là tất cả vấn đề thường gặp thành phố lớn”, ông Yip cho hay.
Ngoài ra, tiến sĩ Kopa khuyến cáo nếu một cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc thụ thai, cả hai nên đi khám bác sĩ và việc đánh giá y tế nên bắt đầu với người chồng.
Theo ông Kopa, những nguy cơ sinh sản này cần được nhận thức và bao gồm trong chương trình giáo dục giới tính cho thanh thiếu niên tại trường học.
Đồng thời, tiến sĩ Szabó bổ sung thêm nếu nam giới có thể giảm nguy cơ tổn thương DNA bằng lối sống lành mạnh, họ sẽ tiết kiệm chi phí hơn đối với kế hoạch sinh con về lâu dài.
